از آنجا که در گمرکات امکانات محدود می باشد لازم است مسیرهایی برای بازرسی کالاها تعیین شود تا هم محموله ها سریعتر اجازهی خروج یابند و هم میزان فعالیت های نظارتی در گمرک مدیریت شود. به طور کلی، کالاها برای ترخیص از گمرک براساس رویه ای که برایشان تعیین می شود در سه مسیر کلی دسته بندی می شوند. این مسیرها برای بررسی دقیقتر کالاها و مدیریت بهتر ریسک صورت می گیرد. بنابراین، برای ترخیص کالاها، ابتدا محموله ها ثبت شده و شماره کوتاژ دریافت می شود و سپس اظهارنامه مورد ارزیابی قرار می گیرد تا مسیر خروج برای کالا مشخص شود. اظهارنامه های ترخیص ممکن است در سه مسیر سبز و زرد و قرمز قرار بگیرند. در ادامه به تشریح انواع مسیر در ترخیص کالا (سبز، زرد و قرمز) می پردازیم.
اهمیت مسیرهای گمرکی
شما بازرگانان عزیز باید بدانید که مهم ترین هدفی که در تعیین مسیر گمرکی دنبال می شود اعمال کنترل های گمرکی است که با توجه به اظهارنامه، کالاها در کوتاه ترین زمان بازرسی شده و به گیرنده تحویل داده می شود.
با توجه به آنچه در بخش مقدمه هم عنوان کردیم، این مسئله برای گمرکات امکانپذیر نمیباشد که کلیه کالاها را بازرسی فیزیکی کند و با ریسک کردن کار خود را پیش می برند.
به همین خطر، طی یک فرآیند سیستمی طبق اظهارنامه کالا، مقررات و ضوابط لازم برای آن در نظر گرفته شده و در صورتی که ظهارنامه کاملا صحت داشته باشد نیازی به بازرسی کالا ندارد ولی در صورتی که اختمال تقلب در کالا وجود داشته باشد لازم است آن کالا مورد بازرسی قرار بگیرد.
مراحل دریافت مسیر گمرکی برای ترخیص کالا
مراحل دریافت مسیر گمرکی کالا همان مراحل ترخیص کالا می باشد که در مقاله های قبلی توضیح دادیم. به طور کلی برای ترخیص هرکالایی از گمرک باید اظهار نامه آن را تنظیم نمایید. در قرن اخیر با توجه به الکترونیکی شدن امور از طریق سامانه epl اقدام به دور اظهاری کالا و ثبت بارنامه می کنید. با دور اظهاری به صورت الکترونکیی و خیلی راحتتر می توانید مراحل ترخیص کالا را پیگیری نمایید. پس از ثبت نهایی اظهار نامه در سامانه شماره کوتاژ کالایتان ظاهر می شود که برای بررسی سایر مراحل تشریفات گمرکی باید آن را یادداشت نمایید. در هنگام پر کردن فرم اظهارنامه باید دقت کافی را به کار ببرید زیرا بعد تکمیل آن باید هزینه های حقوق ورودی کالا را پرداخت نمایید و یک اشتباه منجر به پرداخت دوباره این مبلغ می شود.
بعد از اتمام این مراحل سیستم گمرک و بازرسان آن به بررسی کالای شما می پردازند و مشخص می شود که کالای شما در کدام یک از سه مسیر سبز، زرد، قرمز از گمرک برای ترخیص قرار می گیرد. اگر مسیر ترخیص کالای شما سبز باشد به راحتی می توانید با ارائه برگه ترخیصیه به انبار گمرک اقدام به ترخیص کالا نمایید. اگر مسیر ترخیص کالای شما زرد باشد باید از سامانه epl درخواست نوبت برای کارشناس کنید و اگر مسیر ترخیص کالای شما قرمز باشد گمرک شما را به یک ارزیاب حضوری برای رفع مشکل در گمرک اراجاع می دهد. در نهایت بعد اتمام این مراحل باید به دایره صندوق گمرک مراجعه کرده و بعد از پرداخت هزینه های احتمالی پروانه گمرکی صادر شده را دریافت نمایید.
قوانین تعیین مسیر گمرکی
تعیین کریدورهای گمرکی بر اساس تعرفه کالا : تعرفه های ممنوع ، مشروط
مسیرهای گمرک بر اساس نوع معامله : بدون انتقال ارز و …
تعیین مسیرهای گمرک بر اساس نوع رویه وضعیت کالا : کالای نو و مستعمل
تعیین مسیرهای گمرک بر پایه ارزش کالا : بیش از یک حجم دلار به بالا
مشخص نمودن مسیرهای گمرک بر اساس نام کشور : برای مثال کشورهای پر ریسک
مسیرهای گمرک بر پایه نام صاحب کالا
برنامه ریزی مسیرهای گمرکی بر اساس اظهارکننده یا ترخیص کار و حق العمل کار گمرکی
که بر اساس نوع ریسک اظهارنامه در یکی از مسیرهای زرد و قرمز و سبز قرار می گیرد.
روش اجرایی تعیین مسیر گمرکی
پس از تخصیص شماره ثبت، شماره کوتاژ ، تعیین مسیر اظهارنامه به شیوه ی selectivity، اظهارنامه به سرویس ارزیابی ارسال می گردد تا نوع مسیر آن مشخص گردد.
مسیر سبز گمرک
کالاهای مسیر سبز نیازی به دریافت استاندارد و انجام تست های آزمایشگاهی ندارند. همچنین، نیازی به دریافت مجوز نیز ندارند و ارزش گذاری و تعرفه اظهاری با ارزش استنباطی گمرک مطابقت دارد. اسناد ارائه شده و کشور ساخت نیز مشکلی ندارد و اگر شرکت تولیدی باشد و یا در زمینه مالیات مشکلی نداشته باشد، در این مسیر قرار می گیرد.
مسیر سبز این معنی را می دهد که اسناد، مدارک و مجوزهای ارائه شده و همچنین اطلاعاتی که در اظهارنامه ثبت شده است مورد تایید می باشد و نیازی به ارائه مجوز اضافی نمی باشد. در مسیر سبز، پروانه بلافاصله پس از پرداخت حق ورودی صادر می شود و می تواند کالای خود را خیلی سریع از گمرک ترخیص نمایید.
مسیر زرد گمرک
شاید تشبیه مسیرهای ترخیص (سبز، زرد و قرمز) گمرکی به چراغ راهنمایی دور از ذهن نباشد. به عبارتی دیگر مسیر زرد گمرکی را می توان به چراغ احتیاط تشبیه کرد. در این مسیر گمرکی شما به سهولت و راحتی مسیر سبز نمی توانید کالای خود را از گمرک ترخیص نمایید.
ترخیص کالا از طریق مسیر زرد پروسه ای زمان بر نسبت به مسیر سبز می باشد. علت آن هم این است که کالای شما نیاز به انجام آزمایش دارد تا بتواند تایید استاندارد را دریافت نماید.
البته انجام این کار به معنی بازبینی و آزمایش فیزیکی کالا نیست، بلکه مدارک و گواهی های ارائه شده در ارتباط با بار مجدد بررسی می شود و بعد از دریافت تایید تطبیق با استاندارد، برای ترخیص به صندوق ارسال می شود. بنابراین در صورت عدم بروز مشکل و با پرداخت حقوق گمرکی می توانید اقدام به ترخیص کالای خود نمایید.
مسیر قرمز گمرک
اگر کالایی برای ترخیص در مسیر قرمز قرار بگیرد، نسبت به مسیرهای گمرکی دیگر (سبز و زرد) دیرتر ترخیص می شود و روند طولانی تری را برای ترخیص طی می کند. کالایی که در مسیر قرمز قرار می گیرد نیازمند این است که برای ترخیص کالا از گمرک حتما به صورت فیزیکی مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد. مسیر قرمز معمولا برای افرادی که به تازگی کارت بازرگانی خود را دریافت کرده اند تعیین می شود. همچنین اگر اسنادی که برای اظهار کالا در سامانه EPL ارائه شده غیر قابل بررسی باشد، کالا از بین مسیرهای گمرکی دیگر، در مسیر قرمز قرار می گیرد.
معمولا کالاهایی که از نظر ارزشی لوکس محسوب شوند، در این مسیر قرار می گیرند؛ همچنین لوازم یدکی خودروها و پارچه ها نیز برای ترخیص کالا از گمرک، در مسیر قرمز قرار می گیرند. ما کارشناسان ققنوس ترخیص به شما پیشنهاد می کنیم قبل از شروع این مسیر پر پیچ و خم، با متخصصان این حوزه مشورت نمایید تا در زمان ترخیص به مشکل نخورید و کالایتان در کوتاه ترین زمان ممکن و با کمترین هزینه از گمرک ترخیص شود.
تعیین مسیر مناسب گمرکی یکی از مسائل بسیار مهم در فرآیند ترخیص کالا از گمرک محسوب می شود. در این مقاله، به معرفی انواع مسیرهای گمرکی، چگونگی تعیین مسیر گمرکی و عوامل تاثیرگذار در هر کدام از روشها پرداختیم.