ترخیص کالا چیست ؟
ترخیص کالا به معنای انجام مراحل قانونی و اداری برای واردات یا صادرات کالا است. در فرآیند ترخیص کالا، اطلاعات مورد نیاز درباره کالا، شامل نوع، مقدار، ارزش و منشأ آن، به همراه مدارک لازم جمع آوری و به گمرک ارائه میشود.
سپس گمرک با بررسی و تأیید صحت اطلاعات و مدارک، به تأمین امنیت ملی و حفظ منافع داخلی پاسخگو است. پس از تایید گمرک، کالا به دست خریدار یا فروشنده تحویل داده میشود. ترخیص کالا در حمل و نقل جادهای، هوایی، ریلی و حمل دریایی بخشی از مراحل پایانی حمل و نقل به شما میآید.
ترخیص کالا از گمرک مهم ترین فرآیند در زمینه واردات کالا به شمار آمده و همچنین این فرآیند بسته به قوانین و مقررات کشورها قوانین و سلسله مراتب گوناگونی را شامل می شود. در خصوص انجام این فرآیند مهم همواره لازم است که با مراحل ترخیص کالا از گمرک آشنا باشید و قوانین و مقررات آن را به خوبی بشناسید، چرا که در صورت بروز هرگونه بی دقتی و عدم شناخت کافی از مراحل انجام ترخیص کالا از گمرک، ترخیص کالای شما قاچاق شمرده شده و در نتیجه خسارت های مالی و اعتباری زیادی را برای شما به وجود می آورد.
ترخیص کار کیست؟
ترخیص کار گمرک یا حق العمل کار یک وکیل به حساب می آید که صاحب کالا در زمینه ترخیص از او کمک می گیرد تا بتواند کالاهای خود را از گمرک آزاد کند بنابراین باید گفت ترخیص کار یک شخص حقیقی یا حقوقی است که از صاحب کالا وکالت دریافت می کند تا کالاها را از گمرک آزاد کند. این شخص باید طبق قوانین و الزامات جلو رود و تمامی مدارک مورد نیاز را ارائه دهد. علاوه بر داشتن مدارک موردنیاز و معتبر در زمینه اثبات ترخیص کار بودن فرد، در مقابل کالاهای وارداتی صاحب کالا، لازم است که یک ترخیص کار از دانش و تجربه کافی در زمینه ترخیص کالا نیز آگاهی داشته باشد تا علاوه بر انجام هرچه بهتر فرآیندهای مربوط به ترخیص کالاها، در کاهش هزینه های ترخیص و زمان انجام فرآیندهای مربوطه نیز به صاحب کالا کمک کند.
مراحل ترخیص کالا از گمرک
حال که با ترخیص کالا و ترخیصکار و گمرکهای معروف کشور آشنا شدید، بیایید باهم مراحل ترخیص کالا را بررسی کنیم؛
1. ثبت اظهارنامه
در اولین مرحله پس از ورود کالا به گمرک، لازم است اظهارنامه صادرات یا واردات را کامل کرده اطلاعات لازم را ثبت کنید. که این کار با مجهز شدن سیستم گمرک به سامانهی EPL، به شکل آنلاین، امکانپذیر خواهد بود. برای این کار، مدارکی لازم است که در بخش اسناد لازم برای ترخیص کالا به آن میپردازیم. پس از تکمیل ثبت اطلاعات و ارائه مدارک، در صورت تایید، یک شماره سریال و شماره عطف به شما داده خواهد شد که لازم است آن را پیش خود نگه دارید.
2. دریافت کوتاژ ( احراز هویت)
در این مرحله، پس از بررسی اسناد، نوبت به احراز هویت میرسد. دایرهی احراز هویت فنی، پس از تایید هویت صاحب بار، شماره ثبت، یا همان کوتاژ را ثبت میکند. پس از ثبت کوتاژ، اظهارنامهی شما، مهر میشود.
3. کنترل و ارزیابی کالا
در این مرحله از ترخیص کالا، بر اساس نوع بار شما، سه مسیر ممکن است، پیش پای شما قرار بگیرد که در هر کدام از این مسیرها، لازم است تا کالا توسط یک یا چند ارزیاب گمرک، کنترل شود. در این مرحله، مقدار بار، مطابق بودن آن با اسناد و موارد دیگر مورد بررسی قرار گرفته و در صورتی که مشکلی در این قسمت وجود نداشته باشد، در قسمت دایره ارزش، با بررسیهای کامل، ارزش آن مشخص میشود.
4. اخذ مجوز
مجوزهایی که برای خروج کالا لازم است، باید در این مرحله گرفته شود. برای مثال، اقلامی نظیر تجهیزات پزشکی، بهداشتی، تجهیزات مخابراتی و رادیویی، انرژی اتمی و … نیاز به اخذ مجوز دارند.
5. بررسی تعرفه
در مرحلهی بعدی ترخیص کالا که به شکل مجازی صورت میگیرد، کالا با اسناد مربوط به آنها، توسط کارشناس تطابق داده شده و بررسیهای لازم جهت وجود مدارک و امضاهای لازم صورت میگیرد و سپس، کالا تایید نهایی میشود.
مراحل ترخیص کالا، پرداخت و دریافت از انبار
تا اینجا، در صورتی که تمامی مراحل با موفقیت طی شده باشد، نوبت به پرداخت هزینهی آزاد سازی کالا، خواهد رسید.
پرداخت هزینه و صادر شدن سند ترخیص
در این مرحله، صاحب بار، باید هزینهای که توسط کارشناسان اداره گمرک برآورد شده است را پرداخت کرده و پروانه سبزی که توسط گمرک صادر میشود را دریافت کند. صادر شدن پروانه سبز به معنایی مجوز برای خروج کالا از انبار است.
اجازه بارگیری
پس از تسویههای لازم و صادر شدن سند ترخیص، باید برای دریافت قبض انبار اقدام کنید. با این قبض است که گمرک، مجوز بارگیری را صادر میکند. ضمن این که باید هزینهی انبارداری، به مسئول نگهداری کالا پرداخت شود.
خروج کالا
آخرین مرحله از ترخیص کالا، خروج کالا از گمرکی است. برای این کار، ابتدا باید فیش انبار را از انباردار دریافت کنید. این مدرک، نشان میدهد که انباردار، کالا را به شما تحویل داده است. پس از دریافت این سند، میتوانید وسیلهای که قصد دارید کالا را بار آن کنید را وارد گمرک کرده و بار خود را خارج کنید.
هزینه ترخیص کالا از گمرک
در حین پروسه انجام کار و مراحل ثبت سفارش باید اسناد و مدارک به صورت الکترونیکی تهیه، آماده سازی و ثبت شود و هزینه هایی شامل حقوق ورودی، سود بازرگانی و … لحاظ شود و در نهایت کالای مورد نظر اظهار شود. به طور کلی در فرآیند آزاد سازی و خروج کالا چندین مرحله از جمله محاسبه حقوق گمرکی، مالیات، ماخذ تعرفه گمرکی و …. محاسبه می شود.
با توجه به اینکه کالای سفارشی شما چه مدت زمانی را در گمرک بماند، می تواند مشمول هزینه های بیشتری شود. اما به طور کلی برخی هزینه ها شامل موارد زیر لازم و ضروری می باشد:
- مجوزهای قانونی مانند بهداشت، مخابرات، استاندارد، محیط زیست و …
- هزینههای خدماتی از جمله کارمزد
- ثبت سفارش
- تخلیه و بارگیری
- انبارداری